Łupek dachowy powstaje z naturalnej skały, która wykształciła się około 300 milionów lat temu. W wyniku naturalnego nacisku oraz działania czynników zewnętrznych powstały charakterystyczne, równoległe warstwy – ten proces nazywamy złupkowaceniem. Główną składową łupka jest kwarc, serycyt, a także minerały z grupy chlorytu.
W budownictwie wykorzystywany jest już od średniowiecza - pokryte łupkiem dachy lub ściany można podziwiać na wielu słynnych zabytkach Niemiec (gdzie został wykorzystany po raz pierwszy), Francji, Belgii czy Hiszpanii. Przy produkcji płytek łupkowych nie są wykorzystywane żadne środki chemiczne – jedyny zabieg jakiemu jest poddawany to odpowiednie przycięcie. Jest materiałem w pełni naturalnym i ekologicznym, a także niezwykle trwałym.
Można go przycinać w różnych kształtach, z powodzeniem zastępuję popularne dachówki ceramiczne i przewyższa je wytrzymałością i odpornością na warunki atmosferyczne. Może być stosowany jako porycie całego dachu lub jako element dekoracyjny przy kominach, dekach czołowych lub innych częściach budynku. Wykończenie obiektu łupkiem daje wrażenie eleganckiej solidności i niewątpliwie podnosi nie tylko estetykę ale również prestiż budynku.
Naturalny łupek dachowy przybiera różne kolory. Najczęściej występuje grafitowy, ale można również spotkać takie barwy jak szara, ciemnoszara, antracytowa, zielona lub czerwona. Jest prosty w obróbce, można z niego tworzyć często występującą na dachach karpiówkę, a także przycinać w kształcie prostokątów, kwadratów i dowolnych figur geometrycznych. Jest materiałem ognioodpornym, wytrzymałym na mróz, wysokie temperatury i wilgoć. Stanowi doskonałą izolację akustyczną. Odporny na uszkodzenia mechaniczne nie kruszy się ani nie pęka.
Łupek dachowy jest prosty w montażu, płytki mocuje się do podłoża za pomocą specjalistycznych gwoździ na drewnianych łatach lub deskowaniu. Cena tego materiału jest stosunkowo wysoka – przewyższa znacznie pokrycie blachą lub tańszymi płytkami ceramicznymi, jednak wytrzymałość, estetyka i praktycznie brak potrzeby konserwacji w pełni ją rekompensują.
W przypadku uszkodzenia naprawa jest prosta – polega na wymianie zniszczonej płytki u nie narusza w żaden sposób całej konstrukcji dachu. Oprócz ceny jedyną wadą tego szlachetnego materiału jest dość znaczny ciężar – nie nadaje się na każdą konstrukcję.
Jest to wyjątkowo wdzięczny i uniwersalny materiał. Sprawdza się zarówno w nowoczesnej, a nawet awangardowej architekturze jak i w budowlach stylizowanych na starsze. Może być wykorzystywany przy renowacji obiektów zabytkowych.
Łupek dachowy stanowi nietuzinkowe wykończenie domu jednorodzinnego, nic też nie stoi na przeszkodzie aby stosować go w większych obiektach takich jak budynki użyteczności publicznej, biurowce, kościoły lub hotele. Jak naturalny materiał doskonale komponuje się z terenami zielonymi, parkami i ogrodami. Świetnie też prezentuje pośród nowoczesnych budynków, pełnych betonu i przeszkleń. Właściwie nie ma koncepcji architektonicznej, gdzie łupek dachowy nie sprawdzi się w praktyce. Przy okazji warto wspomnieć, że płyty łupkowe równie doskonale sprawdzają się przy wykończeniu elewacji – w postaci pełnego pokrycia lub elementów dekoracyjnych. Pokryte łupkiem dachowym budowle można podziwiać w całej Europie. Doskonałym przykładem jest dworzec kolejowy w Kopenhadze – reprezentacyjny, stylowy budynek w samy centrum duńskiej stolicy.
